افق - آزاده و آزادگی

برنامه

گروه معارف و مناسبتهای ِ رادیو ایران تقدیم میکند.

*******************************************************

به افق آفتاب

*****************************************************

به نام ِ خدایی که رحیم و بخشنده اس.

سلام

***************************************************

در نیم روز ِ بیست و یکمین روز از بهمن ماه ِ پرخاطره ، با توکل به خدای ِ بزرگ به استقبال ِ اوقات ِ آسمانی ِ اذان ظهر میریم و از خدای ِ بزرگ درخواست میکنیم که دست و دل ِ مار ُ از رحمت ِ این دقایق سرشار کنه.

***************************************************

امروز در آغاز، دل به کلام ِ حضرت امام صادق علیه السلام روشن میکنیم و امید  داریم که به مرحمت ِ الهی این کلام در لحظه لحظه زندگیهامون به عمل برسه.

***********************************************

حضرت میفرمایند: آزاده در همه حال آزاده است. اگر بلا و سختی به او رسد، شکیبایی ورزد و اگر مصیبت ها بر سرش فرو ریزند، او را نشکنند، هرچند به اسیری افتد و مقهور شود و آسایش را از دست دهد و به سختی و تنگ دستی افتد چنان که یوسف صدیق امین، به بندگی گرفته شد و مقهور و اسیر گشت، ولی این همه به آزادگی او آسیب نرساند.

***************************************************

به نظر ِ شما مصداق ِ این کلام در زندگیهای ِ ما چیه؟  در زندگیهای ِ ما که گاهی از سختیها و مشکلات بی طاقت میشیم، اون هم بی طاقت شدنی که مهار ِ تدبیر ُ و آرامش رُ ازمون میگیره.

***************************************************

سختیها و تنگناهایِ زندگی، که گاهی باعث میشه دست ِ کمک به سمت ِ دیگران دراز کنیم. به سمت ِ کسایی که کمک خواستنه از اونها گاهی زیر ِ سوال بردنه خودمونه . کمک خواستنی که گاهی ما رُ مجبور میکنه زیر ِ بار ِ کارهایی بریم  که چندان با ارزشها و عقایدمون سازگار نیست.

***********************************************

حتما و قطعا مشکلات و سختیها جزئی جدانشدنی از زندگیِ همه ما هستن. جزیی که اگه توش تکیه مون به خدا نباشه ، مجبوریم به دیگران تکیه کنیم. به کسایی مثل ِ خودمون که قدرت و توانشون بیشتر از ما نیست و این در خیلی از جاها یعنی کم و کوچیک کردنه خودمون.

*******************************************

شاید برای ِ همینه که در توصیه بسیاری از بزرگان به آزادگی و آزاده بودن بخصوص در سختیها و گرفتاریها و تنگدستیها سفارش شده ، امری که چندان هم سهل و ساده نیست.

********************************************

به نظر ِشما چطور میتونیم در اوج ِ مشکلات و گرفتاریها آزاده باشیم و اصلا آزادگی توی ِ فراز و فرود ِ زندگیهای ِ ما چه معنی ای داره؟

شماره تماس:

شماره پیامک:

***********************************************

در دین ِ اسلام از آزادی و آزادگی به عنوان ِ یه ارزش اسم برده شده ، مفهومی که شاید برای ِ خیلی از ماها فقط در دایره لفظ معنا بشه ، اما تاثیر ِ بی انکاری در لحظه لحظه زندگیهامون داره. حضرت علی علیه‏السلام در وصیت‏نامه‏اش به امام حسن علیه‏السلام، در نهج‏البلاغه، مى‏فرماید: نفس و جان و روان خودت را گرامى بدار و از هر کار و پست و از هر پستى محترم بدار. در قرآن  کریم هم آمده است : بزرگ‏ترین باختن‏ها، باختن خود است"

حضرت در بیانی دیگه هم میفرماید : پسرم براى هرچه که از دست بدهى و بفروشى مى‏توان قیمت گذاشت ولى یک چیز دارى که اگر آن را بفروشى بهایى در همه جهان براى آن پیدا نمى‏کنى و آن خودت هستى، یعنى همان نفس و جان و روحت؛ اگر روحت را بفروشى و تمام دنیا را به تو بدهند، دیگر برابرى نمى‏کند. هرچند تو را بدانچه خواهانى رساند.

نیز مى‏فرماید: پسرم هرگز بنده دیگرى مباش، زیرا خدا تو را آزاد آفریده است.

*****************************************************

در حکایتی کوتاه است که روزی ثروتمندی یک کیسه زر به غلامش داد و گفت برو و این کیسه را به فلان شخص بده اگر آنرا قبول کرد تو را آزاد می کند. غلام کیسه را نزد او برد ولی وی از پذیرش آن سرباز زد غلام گفت: لطفا آنرا قبول کنید .آن شخص گفت: با پذیرفتن این کیسه تو را آزاد ولی خود را بنده او ساخته ام

*****************************************************

حضرت امام علی علیه‌السلام می‌فرماید: به سوی هر کسی که می خواهی دست حاجت دراز کن تا اسیر او باشی

زیرا هر کس که حاجتی به کسی داشته باشه باید تملّق و فروتنی کنه و در برابرش مثل ِ  کسی میشه که اسیر او باشه و در بند او بیفته .

و در جای دیگری هم می‌فرمایند: ازهر کسی هم که بی نیازی کنی، مثل او خواهی بود

زیرا که کسی که از کسی بی‌نیاز باشد و طمع نکند نباید به او تملّق و فروتنی بکند و هر نحو که او با این رفتار کند این هم با او رفتار می کند پس گویا مثل اوست.

و نیز می فرمایند: «به هر کس که می خواهی احسان و نیکی بکن تا امیر و فرمان فرمای او باشی زیرا اگر کسی به دیگری احسان کند وی فرمان‌بردار او می‌شود.

************************************************

در معنی ِ آزادگی و وارستگی در سیره بزرگان مصادیقِ روشنی وجود داره که از جمله اونها داستانی از زندگی ِ شیخ محمد تقی بهلول ِ که بیان کردند: ایشون بعد از  36 سال تبعید و بازگشت به ایران در پاسخ به رییس ساواک در مورد ترس از مرگ چنین گفت:

کسی که بعضی اقوامش در مشهد باشند و بعضی در تهران برایش فرق نمیکند در مشهد زندگی کند یا در تهران ؛ من الان همین حال را دارم .پدر و مادر و خواهر و بعضی دیگر از عزیزانم به آن عالم رفته اند و بعضی دیگر در این دنیا هستند برای من فرقی ندارد این عالم باشم یا آن عالم. هر جا باشم پیش اقوام و خویشان خود هستم .

 درحقیقت منظور بزرگان از آزادی، رهایی از قید تعلق خاطرهاست. یعنی دلبستگی نداشتن و شیفته و فریفته نبودن، اما آزادی و آزادگی چیزی بیشتر از دلبستگی نداشتن می‌خواد.

در حقیقت باید توجه داشته باشیم که رشته‌هائی که آدمی رُ وابسته و ذلیل و ضعیف میکنه فقط از ناحیه قلب و تعلقات قلبی نیست. که همون مانوس شدنه جسم و روح به شرائط اضافی و مصنوعیه که در قدم ِ اول  این وابستگیها ضرورت ِ زندگی محسوب میشه و کم کم جزئی از زندگی شده و ما رُ اسیر ِ چیزهایی میکنه که نباید، چیزهایی که آزادگی ِ انسان رُ تحت الشعاع قرار میده.

*****************************************************

آزادگی شرایط ِ مهمی داره، دلبستگی نداشتن شرط لازم آزادگی ِ اما شرط کافی نیست، عادت به قناعت در نعمتها و پرهیز از زیاده خواهی، شرط دیگه آزادگیه.

**************************************************

در برخی روایات اسلامی حریت و آزادگی انسان منوط به ترک شهوت قلمداد شده و بندگی شهوت رُ بدترین و شدیدترین نوع بردگی و ضد آزادی دونستن، چنانکه امام امیرالمؤمنین علیه‌السلام در این باره می‌فرماید:هر کس خواهشهای نفسانی را فرو گذارد، آزادمرد است.

و نیز در روایت دیگری می‌فرماید: بنده خواهشهای نفسانی خوارتر است از بنده بردگی(بنده مملوک). چراکه بندگی شهوت باعث خواری در آخرت می‌شود بخلاف این بندگی مملوک و در دنیا نیز گاه ذلتی که به سبب بندگی شهوت حاصل می‌شود زیادتر از ذلت این بندگی مملوک می باشد.

در روایت دیگری می‌فرماید:بنده شهوت و خواهشهای نفسانی اسیری است که اسارتش دائمی است و از آن خلاصی نمی یابد.

*************************************************

آزادگی برای ِ خودش علت و مقدمه هایی داره که از جمله مهم ترینه  اونها که

در منابع اسلامی بهش اشاره شده بندگی خالص خداوند، تزکیه نفس، رعایت زهد و تقوا، کار و تلاش و دوری از طمع ورزی، مخالفت با هوای نفس.

**********************************************************

آزادگی بیشتر از اون که در لفظ تعریف بشه در زندگیهای ِ ما ساری و جاریه

آزاده بودن در اینه که به هر قیمتی زیرِ بار ِ هر چیزی نریم. به این که برای ِ مشکلات ِ مادی ، دستمونو پیش هر کسی دراز نکنیم. اینه که برای رسیدنه به دوست داشتنیهامون زیرِ بار ِ گناه نریم. این که خودمونو به هر قیمتی نفروشیم. اینه که بدونیم ارزش ِ هر چیزی چقدره و بهای ِ روح و فکر و زندگیمون چیه و به چی باید بدیمش. به اینه که همه جا نگاهمون به رضای ِ خدا باشه و بس، چون وقتی همه چیمون رنگ ِ خدا داشته باشه ، سربلندیم.

**********************************************

 (مناجات)

بارالها بر محمد و آلش درود فرست، و مرا به قضایت دلخوش کن، و سینه‏ام را به موارد حُکمت گشاده فرما، و مرا از خوار نگریستن تهیدست، و برتر گمان کردن ثروتمند حفظ فرما، چه آنکه شریف آن است که طاعت تو او را شریف نموده، و عزیز کسى است که عبادت تو او را عزت داده. پس بر محمد و آلش درود فرست، و ما را از ثروتى فناناپذیر بهره‏مند کن، و به عزتى دائم تأیید فرما، و در ملک جاودانه روانه ساز، زیرا که تو آن یکتاى یگانه بى‏نیازى، که فرزند ندارى و فرزند کسى نیستى و همتایى برایت نبوده است.