برنامه
گروه فرهنگ و اندیشه رادیو ایران تقدیم میکند
**************************************
به افق آفتاب
******************************************
به نام ِ خدایی که بندگانش را با عزت آفرید
و سلام
******************************************
در آستانه اوقات ملکوتی ِ اذان ظهر و با دعای ِ به درگاه ِ خدای ِ بزرگ در تعجیل ِ در ظهور ِ حضرت حجت عج ا... تعالی فرجه الشریف
و با امید ِ پایان یافتنه ظلم و جور در همه دنیا
با شما همراه هستیم
******************************************
در این روز همچنین یاد میکنیم از شهدای ِ عزیزی که با شهادت ِ اونها دست ِ ظلم از کشورِ ِ ما کوتاه و ما به عزت و سربلندی رسیدیم
***************************************
زندگی با شرافت مهم ترین شاخصه زندگی انسانهای ِ آزاده اس
انسانهایی که دوست دارند تنها بنده خدا باشند و جز او سر در برابر ِ هیچ کس خم نکنند
****************************************
البته ناگفته پیداست که همون قدر که زیر ِ بار ِ ظلم و زور نرفتن مهمه، ظلم و ستم نکردن به دیگران، بخصوص کسانی که ضعیف هستن و پناهی ندارن هم در خور ِ توجه ِ .
****************************************
ظلم نکردن به دیگران بخصوص به افراد ِ ضعیف اونقدر در دین ِ ما مورد ِ توجه بوده که در کلام ایمه اطهار علیهم السلام است که میفرمایند: بترس از ظلم و ستم کردن بر کسی که جز خدا پناهی ندارد.
***************************************
به نظر ِ شما چطور میتونیم مراقب رفتار و کارهامون باشیم تا از ما ظلم و ستمی به هیچ کس بخصوص به افراد ِ بی پناه وارد نشه؟
شماره تماس:
شماره پیامک:
*****************************************
اونچه که توجه کردن به ظلم و ستم در رفتار و کارها رُ برای ِ ما مهم میکنه اینه که ما در روابط با دیگران معیاری داریم که اگه طبق اون معیار حرکت کنیم هیچ وقت ضرر نخواهیم کرد. معیار مذکور رُ پیامبراکرم حضرت محمد (صلی ا... علیه و آله و سلم) و ائمه علیهم السلام به ما آموختن و اون اینه که: هر چه را برای خود می پسندی برای دیگران هم بپسند و هر آنچه که برای خود نمی پسندی برای دیگران هم نپسند.
اگه این معیار درروابط ما رعایت بشه دیگه جای هیچ نگرانی نیست، چرا که طبق دستور ائمه حرکت کردیم و کسی که طبق دستوراونها عمل کنه هیچ وقت ضرر نمی بینه.
و اما در بین ِ ظلم هایی که در حق مردم اتفاق می افته ، اون ظلمی که مظلوم، یاور نداره؛ خطرش بیشتر و عواقبش هولناک ترِ.
حضرت باقر علیه السلام فرمود: پدرم علی بن الحسین هنگام وفات مرا در آغوش گرفته فرمود: پسرم تو را وصیتی می کنم که پدرم هنگام وفات به من نمود از جمله سفارشی که نمود این بود که فرمود: بترس از این که ستم روا داری به کسی که جز خدا ناصری ندارد.
********************************************
و اما در مورد اینکه چه کار کنیم تا به دیگران ستم نکنیم میتونیم بگیم، هر کاری منشا و ریشه ای داره و در امور اخلاقی برای اینکه بخواهیم مشکلی رُ حل کنیم یا جلوی گناهی رُ بگیریم اول باید منشا اون رُ شناسایی کرده و اونها رُ از بین ببریم.
تمام ظلم ها در عالم بر اثر خودخواهی، برتری طلبی، خودبزرگ بینی، عجب، حب دنیا، مال دوستی و جاه طلبی، غرور، کفر و شرک، ترس و عقده های روانی ِ و ریشه تمامی این ظلم ها- اعم از ظلم انسان به خود یا به دیگران- بی تقوایی ِ . مستکبرین در عالم برای همین عوامل دست به ظلم آلوده می کنن. اما خداوند به مؤمنین وعده داده که "عاقبت از آن متقین است". و در آینده، زمین، میراث مؤمنان است.
***************************************************************
بنابراین فردی که رضایت الهی و تقوا، سرلوحه زندگی اونه، هیچ وقت گرد ظلم نمی گرده. او سراسر صلح و آرامش ِ و به هیچ انسانی تعرض نمی کنه مگه این که کسی قصد تعرض به اون رُ داشته باشه. در این صورت، او بدون هیچ واهمه ای از حق خودش دفاع خواهد کرد.
انسان متقی خودخواهی، کمبود و حقارتی در وجودش نیست تا در اثر اون دست خودش رُ به ظلم آلوده کنه.
********************************************
سیستم تقوا به انسان بینشی عمیق عنایت می کنه که در پی اون، آدمی ظلم رُ به هر رنگ و بویی که باشه شناخته و از اون به طور کامل دست می شوره.
ما وقتی به دیگران ستم نکردیم در این صورت ِ که در چشم دیگران هم عزیز خواهیم شد.یعنی وقتی طرف مقابل می بینه که من با اینکه توانایی ستم به او رُ داشتم ولی با این همه به خاطر ترس از خدا به وی ظلم نکردم در این صورت نگرش خوبی نسبت به من پیدا می کنه و در چشم او عزیز خواهم شد.
*******************************************
ظلم و ستم آثار مخرب و مهلک فراوانی داره، به طوری که میشه گفت این بلای خانمان برانداز، دنیا و آخرت، روح و جسم و در یک کلام همه چیز ظالمان و ستمگران رُ به ورطه نابودی و هم جسم و روح انسان رُ به عذاب و خواری دنیوی و ذلت و بدبختی ابدی می‌کشونه و این آثار، آثار رفتار خود اونهاست و خداوند متعال هیچ ظلم و ستمی در حق هیچ موجودی در دنیا و آخرت نمی‌کنه. شاید به همین دلیل هم هست که حضرت امیرالمومنین علی(علیه السلام) فرموده‌اند:
به خداوند قسم که اگر اقلیم‌های هفتگانه را همراه با آنچه در زیر آسمان‌ها است را به من بدهند که خداوند را با گرفتن پوست جوی از دهان مورچه‌ای نافرمانی کنم، هرگز چنین نخواهم کرد.
**********************************************
در قرآن مجید، آیات زیادی در مذمت ظلم وارد شده است که به برخی از آن ها اشاره می شود:
- قطعاً برای ستمگران عذاب دردناکی هست.
- ستمگران در عداوت شدید دور از حق[و در برابر حق] قرار گرفته اند
- لعنت خدا بر ستمگران باد.
- روز قیامت روزی است که عذرخواهی ظالمان سودی به حالشان نمی بخشد و لعنت خدا بر آن ها، و جایگاه بد نیز برای آنان است.
- خداوند ستمکاران رادوست ندارد.
**************************************************
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در همین باره می فرمایند: خدای تعالی می فرماید: به عزّت و جلالم سوگند که از ظلم و ستم هر ستمگری نخواهم گذشت، هر چند آن ظلم، زدن مشتی یا کشیدن دستی از طرف کسی به کسی دیگر باشد. خداوند تقاص بندگان را در دنیا از یکدیگر می گیرد تا جایی که هیچ کس به گردن دیگری حقّ و مظلمه ای نداشته باشد. پس از آن که خداوند تقاص مظلومان را از ستمگران گرفت، آن گاه ایشان را برای حساب رسی [در قیامت] می فرستد.
********************************************
شاعر شیرین سخن ، سعدی ، درباره ظلم و آه مظلوم شعر ِ زیبایی با این مضمون داره و میفرماید:
سعدی می‌گوید:
نخفته ست مظلوم، ز آهش بترس
ز دودِ دلِ صبحگاهش بترس
نترسی که پاک اندرونی ، شبی
برآرد ز سوز جگر ، یا رَبی
چراغی که بیوه زنی ، بر فروخت
بسی دیده باشی که شهری بسوخت
پریشانی ِ خاطرِ دادخواه
براندازد از مملکت پادشاه
ستانندهء دادِ آن کس، خداست
که نتواند از پادشه داد خواست
**********************************************
یکی از نکاتی که در همین رابطه اهمیت پیدا میکنه اینه که حالا اگر کسی به ما ظلم کرد وظیفه ما در مواجهه با اون چیه،
خداوند در قرآن کریم می فرمایند : هرگز نیکی و بدی در جهان , یکسان نیست ؛ همیشه بدی خلق را به بهترین عمل ( که نیکی است ) پاداش ده» (سوره فصلت :۳۴)
حقیقت اینه که انسان در اثر عفو و گذشت به آرامش خاصی دست پیدا میکنه که نمیشه اون رُ از راهی دیگه ای کسب کرد . آسایش روانی انسان در اینه که او به جز مواردی که حقی از دیگران ضایع می شه و یا به گستاخی بیشتر ظالمان می انجامه ، روش مسالمت و مدارا با دیگران رُ در پیش بگیره.
با توجه به نقش مهم عفو و گذشت در زندگی ، حضرت امام سجاد (علیه السلام) در رساله حقوق درباره حق کسی که به انسان بدی کرده ، می فرماید : « اما حق کسی که به خاطر گفتار یا رفتارش ؛سبب نکبت و گرفتاری تو شده است، آن است که اگر از روی عمد و آگاهی به تو ضرر رسانیده است، بهتر آن است که او را ببخشی زیرا عفو موجب می شود که از این کار در آینده دست بر دارد و با خلق خدا مؤدبانه و بدون آزار برخورد نماید ... و خداوند عزوجل فرمود : اگر کیفر دادید، به همان اندازه باشد که زخم خوردید، و اگر صبر کنید و بگذرید ،)که گذشت) برای صابران بهتر است ...این در صورتی است که عمدی در کار باشد .اما اگر ضرری که به تو رسیده است غیر عمدی بوده باشد؛از ستم بر او به نیت انتقام پرهیز کن تا ضرر عمدی به کسی که از روی خطا مرتکب عملی شده است، نرسانی . بلکه با او به رفق و مدارا رفتار کن؛ و خطایش را با مهربانی و لطفی کـه در توان داری پاسخ بده ؛ و قوتی نیست، مگر به خداوند متعال »
از این رو بزرگان دین گفته اند که در عفو و گذشت لذتی است که در انتقام نیست.
**********************************************
بطور کلی باید توجه کرد که یکی از مهمترین دلایل عفو , بازسازی رفتاری و نوعی بازگشت دادن و بازپروری شخص , به پیش از خطاست . پس هر وقت این امر حاصل نشه یا در اثر عفو و بخشش , در حقوق افراد جامعه , خلل و تزلزلی پیش بیاد دیگه جایی برای گذشت نیست .
در نتیجه فرق گذشت با سکوت در برابر ظلم، در این است که ؛ عفوی که اسلام به آن سفارش کرده، موجب رشد و ترقی گذشت کننده و اصلاح ظالم می شود. ولی سکوتِ در برابر ظلم، که اسلام از آن نهی فرموده و تن دادن در برابر آن را برای مسلمان جایز ندانسته؛ این خصوصیتِ مثبتِ ذکر شده، را ندارد، بلکه موجب ذلت مظلوم و گستاخی ستمگر در ادامه دادن به ظلم خود می شود.
*******************************************
(مناجات)
خدایا، آن دم که تو را ندا می کنم، صدایم را بشنو
و چون تو را می خوانم، پاسخم ده
و چون با تو راز می گویم، مرا دریاب ، که به سوی تو گریخته ام
و پیش روی تو ایستاده ام.
پریشان و گریان و امیدوار، چشم امید به سوی تو دوخته ام،
به سوی تو که از درونم آگاهی و از راز دلم با خبری.
خدایا، اگر من لایق رحمت تو نیستم، ولی تو سزاوار لطف و کَرَم بی پایانی[؛ پس مرا از لطف و کَرَمت بی نصیب مساز، ای مهربان ترین]
- ۹۸/۰۶/۱۶