افق- مهارتهای زندگی

افق

گروه فرهنگ و اندیشه رادیو ایران تقدیم میکند.

*******************************************************

به افق آفتاب

******************************************************

به نام ِ خدایی که زندگی ، زیباترین هدیه اوست.

******************************************************

با عرض ِ سلام و احترام خدمت ِ همه شما دوستان ِ همیشه همراه ، در آسمونی ترین دقایق ِ روز ، میهمان ِ محبت ِ گرم ِ شما هستیم.

***************************************************

در ادامه سرفصل ِ صحبتمون از رشد و تعالی ِ در زندگی ، امروز از توانمندیهای ِ خودمون صحبت میکنیم. از مهارتهایی که میشه براحتی بدستشون آورد و داشتنشون مثل ِ یک برگ ِ بَرنده اس، یه برگ ِ برنده که میتونه روی ِ خوش ِ زندگی رُ به ما نشون بده.

***************************************************

بعضیا فکر میکنن زندگی یه گذر ِ یکنواخته روز و ماه و سال ِ که باید همین طوری سپری بشه و بگذره.

*************************************************

بعضیا فکر میکنن زندگی کردن ُ تمام و کمال بلدن و نیازی به هیچ آموخته و یاد گرفتنی ندارن.

************************************************

بعضیا نگاهشون به زندگی یه نگاه ِ مطلق ِ یعنی میگن زندگی یا روی ِ خوب داره یا روی ِ بد ، و اگه خدایی نکرده به روی ِ بدش برسیم ، یعنی دیگه آخرِ خط هستیم و تمام.

**************************************************

اما بعضیا هستن که میدونن زندگی یه معادله اس ، یه مساله شیرین که هزار جور میشه حلش کرد و به جواب رسید . حل کردنی که یه مهارته و مهارتی که بیشتر از اون که ذاتی باشه ، یاد گرفتنی ِ.

****************************************************

به نظر ِشما مهم ترین مهارتی که توی ِ زندگی باید داشت چیه و چطور میشه مهارتهای ِ زندگی رُ یاد گرفت؟

شماره تماس:

شماره پیامک:

********************************************************

جامعه ی ما جامعه ای بر اساس ِ ارزش های اسلامی و آموزه های قرآنی و تعالیم اهل بیت علیهم السلام ِ . از طرف ِ دیگه ،دانش روان شناسی امروز ، راهکارها و شیوه های ِ زیادی رُ  برای زندگی بهتر در قالب ِ مهارتهای ِ زندگی تعریف میکنه. ما خوب میدونیم که برای رسیدن به یه زندگی سالم و خوشبخت موظف به رعایت ِ قاعده و قانونیم ، قاعده و قانونهایی که هر کدوم میتونن یه مهارت و توانمندی ِ منحصربفرد برای ِ ما باشن.

خوشبختانه و البته بر خلاف تصوری که وجود داره، دین، آموزه هایِ زیادی  در حوزه مهارت های زندگی داره؛ آموزه هایی که یا دیده نشدن و یا به درستی فهمیده نشدن.
به خاطر ِ جایگاه مهمی که رضایتمندی از زندگی در تکامل معنوی داره، اولیای دین آموزه های زیادی رُ به پیروان خودشون یاد دادن. رسول خدا صلی ا... علیه و آله و سلم در کنار تعالیم قدسی و ملکوتی خودشون، مهارت های زندگی رُ به پیروان خودشون و حتی کسایی مثل ِ حضرت امام على(علیه السلام)، ابوذر غفاری و دیگران یاد میدادن. حضرت امام على (علیه السلام) هم مهارت های زندگی رُ به یاران خودشون  مى آموختن. با این اوصاف یکی از دغدغه های دین، رضامندی از زندگیِ  و یکی از رسالت های اون آموزش مهارت های زندگی کردن به پیروان خودش ِ .

****************************************************

حقیقت اینه که هر انسان مسلمانی با تشکیل خانواده و ورود به زندگی مشترک به دنبال آرامش و به دست آوردن رضایت خاطر از این ازدواج ِ ، اما رسیدن به این هدف ابزارها و راهکارهای خاص خودش رُ میخواد که در این راستا زن و مرد باید مهارتهای ِ ویژه و لازم برای ِ زندگی ِ مشترک رُ داشته باشن تا در کنار آرامش روحی و جسمی بتونن به تکامل معنوی هم برسن.

********************************************

توجه و رضایت ِ از داشته ها یکی از مهم ترین مهارتهای ِ زندگی ِ ، واقعیت اینه است که زندگی انسان (به ویژه انسان مؤمن)  هیچ وقت تهی و خالی نیست و نعمت های زیادی در زندگی انسان وجود داره که می تونه احساس خوشبختی رُ به انسان بده، ولی چون گاهی به چشم ما دیده نمیشن تأثیر خودش رُ نداره. این یعنی الزاما «وجود نعمت» تأثیر چندانی در رضایتمندی ما نداره بلکه این  «درک نعمتِ» که عامل ِشادی ِ ما در زندگی ِ .

**********************************************

یکی دیگه از مهارتهای ِ زندگی همدلی ِ ، همدلی یعنی این که انسان موقعیت  دیگران رُبخوبی درک کنه و اونها رُ همون طور که هستن بپذیره و ضمن احترام به اونها طوری رفتار کنه که اون رُ قلبا دوست داشته باشن و در هیچ شرایطی از او فراری نباشن . مثل ِ ائمه معصومین (علیهم السلام) و بزرگان دین که دوست ودشمن به اونها احترام می گذاشتن و چیزی جز خیر ونیکی در سیره اونها نبود خداوند متعال در این باره در آیه 71 سوره توبه می فرماید :مردان مو من و زنان مومن دوستان یکدیگرند به نیکی فرمان می دهند واز نا شایست باز می دارند ،و نماز می گزارند و زکات می دهند واز خدا وپیامبرش فر مانبرداری می کنند ،خدا اینان را رحمت خواهد کرد ،خدا پیروز مند وحکیم است.

***************************************************

برقراری رابطه موثر یکی دیگه از مهارتهای ِ زندگی ِ ، بر قراری رابطه موثر یعنی اینه که طوری با دیگران ارتباط برقرار کنیم که بدون تنش و اضطراب واسترس بتونیم با آرامش کامل خواسته های خودمونو بیان کنیم و اعتماد طرف مقابل رُ هم  جلب کنیم .مهمترین عامل برقراری این رابطه موثر از نظر قرآن کریم ، شکیباییِ .خدای متعال در سوره آل عمران آیه 200 می فرماید:ای کسانی که ایمان آورده اید شکیبا باشید ودیگران را به شکیبایی فرا خوانید ورابطه خوب برقرار کنید و تقوا پیشه کنید باشد که رستگار شوید و در آیه 1  سوره  نساء در خصوص رابطه بین انسانها و این که چرا بدون قید وشرط باید نسبت به همه ، علیرغم برخوردهای احتمالی ناشایسته شون،  مهرورزی کرد می فرماید :ای مردم پرواکنید از پروردگارتان ،آنکه شما را از یک تن بیاورید و از آن یک تن همسر او را واز آن دو مردان و زنان بسیار پدید آورد وپرواکنید از آن خدایی که با سوگند به نام او از یکدیگر چیزی می خواهید و زنهار از خویشاوندان مبرید. و در آیه 35 همین سوره اشاره می فرماید که اگر زن یا شوهر با قصد اصلاح بین یکدیگر سخن بگویند و بر اساس آن عمل کنند و روابطه حسنه بر قرار نمایند خداوند نیز میانشان موافقت پدید می آورد هرچند دیگری درک این رابطه موثر را نداشته باشد .که خدا دانا وآگاه است

***************************************************

مهارت ِ تصمیم گیری ، یکی دیگه از مهم ترین مهارتهای ِ زندگی ِ ، در خصوص این مهارت قرآن کریم تاکید میفرماید که قبل از هر تصمیم گیری باید با افراد آگاه مشورت کنیم و هر تصمیمی باید بعد از مشاوره انجام بشه. که قطعا کاری که به تایید و نظر ِ چندین نفر انجام بشه احتمال ِ موفقیت زیاد و شکست ِ کمی داره.

خدای متعال در سوره نمل آیه 32 و بعد از آن به داستان ملکه صبا اشاره می فرماید که آن زن گفت :ای بزرگان (مشاوران) در کار من رای بدهید که تا شما حاضر نباشید من هیچ کاری را فیصل نتوانم داد.

*******************************************************

و اما مهارت ِ حل ِ مساله که یکی از مهم ترین مهارتهاست که معمولا چندان راحت هم بدست نمیاد. از دیدگاه قرآن مهارت در حل مسائل مختلف زندگی وقتی بدست میاد که فرد مراحل ایمان ،تقوی و بندگی خالصانه خداوند رُ طی کرده باشه و نه فقط در بُعد زمان که حتی به لحاظ ارتباط قلبی با خداوند و کمک گرفتن ازاو وعمل به دستورات او هم استوار و ثابت قدم باشه.

در این صورت ِ که خداوند درهای حکمت رُ به روی بندگان خالص خودش باز میکنه و او رُ در حل مسائل ِ عدیده زندگی کمک میکنه. پس احسان و پرهیز گاری زمینه ساز حل تمام مسائل زندگیِ .

همون طور که خداوند در آیه 128 سوره نساء می فرماید : اگر زنی دریافت که شوهرش با او بی مهر و از او بیزار شده است باکی نیست که هر دو در میان خود طرح آشتی افکنند . که آشتی بهتر است و بخل و فرو مایگی بر نفوس مردم غلبه دارد اگر نیکی و پرهیز گاری کنید .خدا به هرچه می کنید آگاه است . و در آیه 261 سوره بقره می فرماید : به هر که خواهد حکمت (مهارت حل مسئله )عطا کند و به هر که حکمت عطا شده نیکی فراوانی داده شده و جز خردمندان پند نپذیرند.

****************************************************

و اما تفکر نقادانه ، این مهارت مخصوص انسانهای باهوش و دارای حکمت الهی ِ که فکری نقادانه دارن وهیچ نظروعقیده ای رُ بدون نقدوبررسی قبول نمیکنن ، مثل ِ حضرت ابراهیم (علیه السلام )که از پدرش به جهت پرستش معبود انی بی خاصیت انتقاد کرد به بیانی زیبا و محترمانه انتقاد می کنن ، و چقدر خوبه که ما هم پیامبران واولیاء الهی رُ الگوی خودمون قرار بدیم و طوطی وار همه چیزرُ قبول نکنیم بلکه مورد نقد وبرسی قرار بدیم  وبا معیار های الهی بسنجیم که اگر با اون همخوانی داشت بپذیریم و بهش عمل کنیم.

***********************************************************

درک ِ هیجانهایی که گاهی اتفاق میافته و چطور مدیریت کردنه اونها یکی دیگه از مهم ترین مهارتهای ِ زندگیِ ، گا هی انسا نها خواسته یا نا خواسته ،آ گاهانه یا نا خوداگاه دست خوش هیجانات و احسا سات در ونی و بیرونی میشه و دست به کارهایی میزنه که همون لحظه و یا بعد از اون پشیمون میشه در حالی که پشیمونی سودی نداره.

مثل ِ خشم ابراز شده یا کلام گفته شده که به مثابهء روغن ریخته اس که جمع کردن اون یا ممکن نیست و اگر هم ممکن باشه بسیار سخته.

ما اگر زندگی نامه اولیاء خدا و بطور کلی انسانهای موفق رُ مطا لعه کنیم میبینیم که از خصوصیات بارز اونها همین کنترل بر هیجانات بوده  و بر همین اساس خدای متعال در قرآن کریم سوره ناس  می فرماید :بگو به پر وردگار مردم پناه می برم ، فر مانروای مردم ،خدای مردم،از شر وسو سه و وسوسه گر نهانی،آنکه در دلهای مردم وسوسه می کند خواه از جنیان باشد یا از آدمیان.

پس خوبه اگه در هیجاناتمون به خدا پناه ببریم و از او کمک بخوایم.

************************************************

حالا نوبت ِ گرفتاری ِ بزرگ ِ این  روزها ، استرس ِ ،  استرسی که براحتی میشه درمانش کرد اگر بدونیم و باور داشته باشیم که خدا در کنار ِ ماست و همه مشکلات و غصه های ِ مار ُ میبینه . خدایی که با تکیه به اون میشه به آرامش رسید.

آرامش خاطر وآسودگی خیال ،هدیه ای از طرف ِ خداست .همون طور که در سوره فتح آیه 4 می فرماید:اوست که بر دلهای مومنان آرامش فرستاد تا بر ایمانشان پیو سته بیفزاید و لشکرهای آسمان وزمین از آن خداست و خدا دانا وحکیم است .

**************************************************

(مناجات)

الهی هر که تو را شناخت و علم مهر تو افراخت هر چه غیر از تو بود بینداخت.

 

(آن کس که تو را شناخت جان را چه کند

فرزند و عیال و خانمان را چه کند

دیوانه کنی هر دو جهانش بخشی

دیوانه تو هر دو جهان را چه کند)

 

الهی مرا آن ده که مرا آن به

الهی اگر از دنیا مرا نصیبی است به بیگانگان دادم

واگر از عقبی مرا ذخیره ای است به مومنان دادم

در دنیا مرا یاد تو بس و در عقبی مرا دیدار توبس.