افق
گروه فرهنگ و اندیشه رادیو ایران تقدیم میکند.
****************************************************
به افق آفتاب
****************************************************
به نام ِ خدایی که دنیا بر مدار ِ عدالت ِ او استواره.
***************************************************
عرض ِ سلام و احترام داریم خدمت ِ همه شما عزیزانی که به قراری همیشگی در همین حوالی ، همراه ِ خوب ِ ما هستید.
*********************************************
ما این دقایق رُ مغتنم میدونیم برای ِ صحبت ِ با شما درباره موضوعاتی که در زندگی ِ هممون ساری و جاری ِ ، موضوعاتی که بواسطه ارتباط پیدا کردنه با باورها و اعتقادات ِ دینی مون ، اهمیتی دو صد چندان پیدا میکنه و میتونه دلیل ِ سعادت و خدایی نکرده خُسران ِ ما در دنیا و آخرت بشه.
***********************************************
اگر این چند روز با ما همراه بوده باشین میدونین که سرفصل ِ کلام ِ ما انصاف و رعایت ِ اون در جنبه های ِ مختلف ِ زندگی بوده، مساله مهمی که ارتباطی تنگانگ با عدالت پیدا میکنه. چون رعایت ِ انصاف یعنی رعایت ِ همه حق و حقوق ها و عدالت چیزی جز ادای ِ حقوق نیست.
***********************************************
برای ِ رعایت ِ انصاف ، اولین قدم ، دونستنه حقوقِ خودمونو و دیگرانه و بعد تلاش برای ِ این که حقی از کسی تضییع نشه که البته این قدم دوم سخت تره چون
گاهی عدم توانایی و گاهی وسوسه ها نمیذارن که ما منصفانه عمل کنیم
**********************************************
توی ِ رعایت ِ انصاف باید عادل بود و گرنه هیچی سر ِ جای ِ خودش قرار نمگیره.
**********************************************
در رعایت ِ انصاف باید بتونیم خودمونو جای ِ بقیه بذاریم تا عادلانه تر رفتار کنیم.
***********************************************
در رعایت ِ انصاف باید همه چی رُ در نظر بگیریم و گرنه از همون اول ، نتیجه مشخص ِ ، نتیجه ای که جز خطا و اشتباه نیست.
*********************************************
به نظر ِ شما چه رابطه ای بین ِ انصاف و عدالت وجود داره؟
شماره تماس:
شماره پیامک:
************************************************
عدالت ، یکی از باارزش ترین و پیچیده ترین مفاهیمی ِ که در زندگیهای ِ ما وجود داره . اسلام به عنوان دینی که کامل ترین برنامه برای زندگی انسان رُ معرفی کرده ، بیشتر از سایر ادیان ، این مفهوم رُ مورد توجه قرار داده و تأکید زیادی به عدالت ، به عنوان یک ارزش مهم در مناسبات فردی و اجتماعی داره. البته درباره این که چرا این مفهوم انقدر در دین ِ ما حایز ِ اهمیته باید گفت که این مساله کاملا فطری ِ ، فطرت آدمی از درون ، ما رُ به عدالت ورزی و عدالت خواهی سوق می ده و انسان ، همیشه از بی عدالتی رنج بُرده . بنا بر این ، فضیلت عدالت خواهی ، در همة انسان ها وجود داره و بر این اساس ، پایة تعالیم اسلام هم بر مبنای اصلی ثابت و جاودان قرار داره. به طوری که اصل عدالت ، یکی از مقیاس های اساسی سنجش اعمال در اسلام ِ و راه رسیدن افراد به کمال لایق خودشون عبور از مجرای عدالت ِ .
البته عدالت ، تنها میزان و معیاری برای ارزشیابی زندگی فرد و خانوادگی و اجتماعی انسان نیست ، بلکه تمام هستی و نظام آفرینش هم بر اساس معیار عدل و تعادل ، استوار و پا بر جاست . حضرت علی (علیه السلام ) در این رابطه میفرمایند: "عدالت ، ملاک هر چیز است"
********************************************************
در اهمیت ِ رعایت عدل و انصاف، در آیات متعدد قرآن کریم ، شاهد تأکید فراوان خالق هستی بر رعایتِ قسط ، عدل ، انصاف و برابری هستیم . قرآن میفرماید: «محققاً خدا به عدل و احسان و بذل و عطا به خویشاوندان دستور می دهد و از فحشا و منکر و ظلم ، منع می کند».
«عدالت بورزید؛ زیرا به تقوا نزدیک تر است ».
و در باب شأن و منزلت عدالت در دین و تعالیم اسلامی ، همین بس که انبیا و اولیای الهی ، بویژه حضرت امام علی (علیه السلام ) بارها و به مناسبت های مختلف به اون سفارش کردن و در قرآن کریم هم آیات متعدّدی در این زمینه وجود داره که می فرمایند: «پیامبران را با مشعل های هدایت فرستادیم و به آنها کتاب و میزان دادیم تا مردمان ، عدالت را بر پا سازند».
*****************************************************
(داستان کوتاه)
مرد فقیرى بود که همسرش کره مى ساخت و او آنرا به یکى از بقالى های شهر مى فروخت ،آن زن کره ها را به صورت دایره های یک کیلویى مى ساخت. مرد آنرا به یکى از بقالى های شهر مى فروخت و در مقابل مایحتاج خانه را مى خرید. روزى مرد بقال به اندازه کره ها شک کرد و تصمیم گرفت آنها را وزن کند. هنگامى که آنها را وزن کرد، اندازه هر کره ۹۰۰ گرم بود. او از مرد فقیر عصبانى شد و روز بعد به مرد فقیر گفت:دیگر از تو کره نمى خرم، تو کره را به عنوان یک کیلو به من مى فروختى در حالى که وزن آن ۹۰۰ گرم است.مرد فقیر ناراحت شد و سرش را پایین انداخت و گفت:ما ترازویی نداریم و یک کیلو شکر از شما خریدیم و آن یک کیلو شکر را به عنوان وزنه قرار مى دادیم
*****************************************************
عدالت با مفاهیمی مثل ِ انصاف و اعتدال ، رابطة مستقیمی داره. بعضی ها در تعاریف عدالت گفتن: «حالت نفسانی ای است که انسان را در همة امور و احوال ، به تعادل و میانه روی رهبری کند»
و این یعنی رعایت عدالت، نیازمند اینه که افراد با روحیة معتدل و اعتماد به نفس کافی ، بتونن در شرایط و موقعیت های مختلف، مناسب ترین واکنش رُ نشون بِدن. این تعادل و خویشتنداری ، مقدماتی برای ِ خودش داره ، مثل ِ ، تلاش فردی در پالایش روح و داشتنه شناخت و آگاهی کامل از وظایف ، و همین طور شناخت اجتماع و دنیا ، تا بر اساس اون ، فرد بتونه راه اعتدال و انصاف رُ از افراط و تفریط ، بشناسه.
**********************************************
انصاف ، پیش از اون که یک مقولة فردی باشه، یک مقولة اجتماعی ِ و در اجتماع و روابط اجتماعی ، معنا و مصداق پیدا میکنه.دینی که مسلمونها رُ برادران همدیگه میدونه، دستور به حکمی می ده که بر پایة اون ، جامعة مسلمین استوار و محکم بشه.
حضرت امیر (علیه السلام ) می فرمایند: «انصاف ، دل ها را به یکدیگر پیوند می دهد». این روایت ، نشون میده که انصاف به نوبة خودش، کارکردی مقدّس برای ِ نشون دادنه صفات الهی و پرورش خصال نیکو در افراد و جوامع داره که هر دوی این ابعاد برای رساندن بشر به قلّة کمالات انسانی ، مورد تأکید و اهمیت زیادی ِ .
*************************************************
انصاف ، یعنی به شایستگی و در خور استحقاق هر کس یا چیزی ، با اون رفتار کردن و این که در مناسبات و روابط اجتماعی و حتّی در ارتباط با طبیعت ، میل فردی رُ کنار گذاشته و با ضابطة اخلاق، با مسائل روبرو بشیم ، اهمیت این موضوع به اندازه ای ِ که حتی در برخورد با دشمنها و افرادی که معتقدیم در حقّمان بدی کرده اند هم توصیه به انصاف شدیم. البته توجه ِ به این مساله از این جهته که ،چه بسا این انصاف مانع از کینه ورزی ِ دشمن بشه.
***************************************************
همه ما در اجتماع ، با همدیگه کُنش متقابل داریم و اسلام هم دینی ِ که به روبط اجتماعی توجه زیادی داره تا اون جا که سختی ِ در عمل کردن به عدالت و انصاف رُ هم مانع از انجام دادن اون نمیدونه. این کلام ِ آشنا که آنچه برای خود نمی پسندی برای دیگران هم نپسند، تاکیدی مهم در توجه ِ به همین مساله اس.
****************************************************
خداوند می فرماید: «ای اهل ایمان ، در امر عدالت و انصاف ایستادگی کنید، برای خدا گواهی دهید، هر چند آن گواهی به زیان خود یا پدر و مادر یا نزدیک ترین خویشتان باشد».
***************************************************
(مناجات)
خدایا! کیست که شیرینی محبّتت را چشیده باشد
و آنگاه از تو رویگردان گشته و دیگری را به جای تو مقصد و محبوب خود قرار دهد؟!.
و کیست که با قُرب تو مأنوس گشته باشد
و آنگاه آرزوی دل به دیگری بستن و به غیر تو پیوستن را به سّر ضمیر خویشتن راه دهد؟!
خدایا!
چقدر گوارا است طعم دوستى تو و چه شیرین است شربت قرب تو!
پس اى خدا ما را از راندن و دور کردنت پناه ده
و قرارمان ده از مخصوصترین عارفانت و از شایستهترین بندگانت و راستگوترین فرمانبردارانت و
خالصترین پرستش کنندگانت
اى مهربانترین مهربانان!
*************************************************
- ۹۵/۰۶/۰۱