افق- انصاف در کلام و گفتار

افق

گروه فرهنگ و اندیشه رادیو ایران تقدیم میکند

**************************************************

به افق آفتاب

***************************************************

به نام خدایی که بزرگتر و مهربانتر از او خدایی نیست

*************************************************

به امید ِ اوقاتی توام ِ با سلامت و آرامش ِ دل خدمت ِ همه شما عزیزان عرض ِ سلام و وقت بخیر داریم و صمیمانه همراهی ِ شما رُ در دقایق ِامروز ِ برنامه خواهانیم

**************************************************

حتما برایِ شما هم پیش اومده که گاهی از کلام ِ دوستی ، آشنایی و حتی کسی از اعضای ِ نزدیک ِ خانواده تون رنجیده شده باشید ، رنجشی که اگر نتیجه سوتفاهم و از خودخواهی ِ ما نباشه ، دلایل ِ زیادی میتونه داشته باشه. دلایل ِ زیادی که یکی از مهم ترینهاش بی انصافی ِ .

*****************************************************

بی انصافی ، رفتاری ِ که در مورد ِ هر کسی اتفاق بیفته خوشایند نیست و معمولا یه قصه یکطرفه اس که ناعادلانه حق ِ کسی در اون تضییع میشه.

*****************************************************

بی انصافی نتیجه ندونستن و کم دونستنه ، نتیجه عدم آگاهی ِ کامل در مورد ِ یه موضوع و قضاوت کردن در مورد ِ همون مساله

*****************************************************

توی ِ قصه بی انصافی معمولا یه طرف مظلوم واقع میشه ، یک طرف که نمیتونه حرفش ُ اون جوری که باید بزنه و یا قدرتش به اندازه ای نیست که بتونه از اونچه که حقش ِ دفاع کنه ، در یه همچین شرایطی رعایت ِ انصاف ، جوانمردانه ترینه رفتار ِ ، رعایت انصاف و در نظر گرفتنه حقی که مال ِ دیگرانه، حقی که شاید به اندازه یک کلمه ساده به نظر برسه اما مهمه.

****************************************************

متاسفانه یکی از رایج ترین موقعیتهایی که برای ِ همه ما ایجاد ِ رنجش میکنه اینه که ، در جایی با کلامی غیر ِ منصفانه در مورد ِ خودمون مواجه بشیم .

به نظر ِ شما رعایت ِ انصاف ِ در گفتار یعنی چی؟

و چطور میتونیم این صفت ِ پسندیده رُ در وجودمون تقویت کنیم؟   

شماره تماس:

شماره پیامک:

***************************************************   

یکی از مهم ترین ویژگی ها و سجایای اخلاقی جاذبه آفرین، انصاف ِ . انصاف از جمله ویژگی های اخلاقی ای ِ که همگان نه تنها بر اهمیت و ضرورت اون در روابط بین فردی معترف هستن، بلکه همه دوست دارن  که در جامعه با اونها بر اساس انصاف رفتار بشه.

وجود ضرب المثل های متعدّد در ادبیات فارسی مثل ِ «چاه مکن بهر کسی، اوّل خودت دوم کسی»، «یک سوزن به خود بزن، سپس یک جوالدوز به دیگری» و. . . دلیل آشکاری بر لزوم توجّه عموم به این فضیلت اخلاقی و توقّع اونها نسبت به رفتار منصفانه داشتن دیگران با اونهاست.

حضرت امام علی علیه السلام در بیانی کوتاه به تأثیر محبّت افزایی انصاف در تعاملات اجتماعی اشاره می کند و می فرماید:انصاف، دل ها را به یکدیگر پیوند می زند

************************************************

برای ِ توضیح ِ اهمیته انصاف در گفتار ، خدمتتون عرض میکنم که ، متاسفانه

بعضیا کنترل زبانشون در اختیارشون نیست و وقتی لب به سخن بازمی کنن دیگه هیچ چیزی نمی تونه مانعشون بشه ، اونها اصلا به طرف مقابل اجازه حرف زدن نمیدن و بر اثر همین صحبت کردنهای ِ زیاد ، طرف مقابلشون رُ آزار میدن و خسته می کنن. این یکی از مسائلی ِ  که باید در مجالست و همنشینی با دیگران رعایت بشه.

ما در الگویی ارزشمند از سیره حضرت پیامبر صلی ا... علیه و آله و سلم داریم که هرگز، حرف های بیهوده از زبان ایشون خارج نمی شد و سخنان حضرت همیشه سنجیده بود.

به عبارت خلاصه و کوتاه ، یکی از اموری که در معاشرت با دیگران ملزم به  رعایتش هستیم ، انصاف در گفتارِ.

***********************************************************

در تاسی ِ از بهترین الگوی ِ عالم ، حضرت محمد صلی ا... در رعایت ِ انصاف ِ در گفتار باید گفت که حضرت هیچ گاه شدیدالصوت نبود، فریادگونه سخن نمی گفت. به طوری سخن می گفت که موجب رنجش طرف مقابل نشود و گوش او را آزار ندهد. بدزبان هم نبود. در فرمایش های حضرت هرگز کلمات رکیک به کار گرفته نشد، هرگز از الفاظ زشت استفاده نمی کردند. وقتی با مردم همنشینی می کردند دنبال عیب جویی از دیگران نبودند که عیب طرف را پیدا کرده و به زبان جاری کنند. از سوی دیگر، اگر خوبی و خیری هم در کسی وجود داشت در مقابل او، زبان به مدح و ثنای او نمی گشودند که هر دو بسیار اشتباه است که ما در حقوق زبان به تفصیل به آنها اشاره کردیم.

******************************************************

در دین ِ ما سفارش زیادی به رعایت ِ حق ِ همنشین شده است که میتونه مصادیق متعددی داشته باشه  از جمله این که  به همنشین خود اجازه سخن گفتن بدهد، در گفتار با او زیاد سخن نگوید. حرف بیهوده نزند. حرف تند و زشت نگوید. عیب جویی نکند. عیوب او را به رخش نکشد. مدح و ثنای بی جا نگوید و بلند با او حرف نزند که موجب آزردگی او بشود. اینها از مصادیق انصاف در گفتار است که درباره آن تأکید فراوانی شده است

*****************************************************

از سیره حضرت محمد مصطفی  صلی الله علیه وآله و سلم نقل شده است که حضرت سه چیز را در معاشرت و گفتار انجام نمی دادند: اهل مراء و مجادله نبودند. ممکن است کسی سخنی بگوید که انسان آن را نپسندد و با او به مجادله برخیزد.

و آورده اند که حضرت زیاد سخن نمی گفتند و این نهایت انصاف در گفتار است

*********************************************************

در روایت دیگری از رسول اکرم صلی الله علیه وآله و سلم نقل شده است که می فرمایند:

 در بهشت غرفه ها و بناهایی است که از داخل آنها بیرون و از بیرون داخل آنها کاملا پیدا است. شخصی از حضرت پرسید؛ این بناها و غرفه ها برای چه کسانی است؟ حضرت فرمودند: برای کسانی است که کلامشان زیبا و سلامشان بلند و آشکار است. به فقرا ایثار می کنند و شب ها را به عبادت می پردازند، در حالی که مردم در خواب به سر می برند.

*********************************************************

(مناجات)

الهی؛ ای خدایی که بنده گناه کند و تو را شرم، کرم بُوَد

الهی؛ تو دوست می داری که من تو را دوست دارم با آن که بی نیازی از من. پس من چگونه دوست ندارم که تو مرا دوست داری با این همه احتیاج که به تو دارم.

الهی؛ من غریبم و ذکر تو غریب. ومن با ذکر تو اِلف گرفته ام؛ زیرا که غریب با غریب اِلفت بگیرد.

الهی؛ شیرین ترین عطاها در دل من رجای تو خداوند است و خوش ترین سخن ها بر زبان این گنهکار، ثنای توست و دوست ترین وقت ها بر این بنده ی مسکینِ گنهکار ، لقای توست.

الهی؛ مرا عملِ بهشت نیست و طاقت دوزخ ندارم. اکنون کار با فضل تو افتاد. پس مرا بپذیر