افق
گروه فرهنگ و اندیشه رادیو ایران تقدیم میکند
**************************************************
به افق آفتاب
***************************************************
به نام ِ خدایی که فقط او بهترین قضاوت کننده بندگانه
**************************************************
در آستانه اوقات ِ ملکوتی ِ اذان ظهر ، به شما عزیزان به پیشواز ِ گفتگوی ِ با خدای ِ بزرگ میریم و در مجال ِ این دقایق با هم از دلگویه هامون صحبت میکنیم. از حرفهایی که دوست داریم با کسی در میون بذاریم و به بهترین نتیجه برسیم.
*************************************************
در ادامه سرفصل ِ کلام ِ این هفته ، امروز از مساله ای بسیار مهم صحبت میکنیم ، از انصاف ِ در قضاوت که میدونم دغدغه ای با اهمیت برای ِ همه ماست ، با اهمیت چون ، توجه به این مساله باعث ِ ثواب و غفلت و سهل انگاری ِ در اون میتونه ما رُ در عذابی بزرگ گرفتار کنه
*********************************************
با احترام ِ زیاد برای ِ همه شما عزیزان و با عرض ِ پوزش عرض میکنم که متاسفانه یکی از رفتارهایی که در بعضی از ما وجود داره اینه که براحتی در مورد ِ دیگران ، زندگی ، رفتار و کارهاشون قضاوت میکنیم فارغ از این که هر کدوم از ما حریمی شخصی داریم و نمیتونیم جز در زمانی خاص و با رعایتی شرایطی که آسون نیست در موردِ هم قضاوت کنیم
****************************************
اهمیت ِ رعایت ِ انصاف ِ در قضاوت اونجایی بیشتر میشه که ما خواسته یا ناخواسته بدون در نظر گرفتنه منطق و عدالت و بدون ِ داشتنه علم و آگاهی در مورد ِ مساله ای قضاوت کنیم
**************************************
من میدونم که با شنیدنه این حرفها توی ِ ذهن ِ همه شما مصادیقی از بی انصافی ِ در قضاوت شکل میگیره ، بی انصافیهایی که یا دیگران در مورد ِ شما دچارش شدن و یا شما در مورد ِ دیگران خواسته یا ناخواسته درگیرش شدین.
**********************************
یک اصل ِ مهم در زندگی ِ همه ما اینه که ، هر کدوم از ما در زندگیهای ِ شخصی ِ خودمون اونقدر دغدغه و گرفتاری و دلمشغولی داریم که اگر بخوایم به اونها بپردازیم فرصتی برایِ فکر کردنه به زندگی ِ دیگران برامون نمیمونه چه برسه به این که بخوایم قضاوتی هم بکنیم
و مهم تر این که بدونیم و باور داشته باشیم که هیچ کدوم از ما در بهترین حالت هم نمیتونیم قضاوتی شایسته در مورد ِ هم داشته باشیم مگه این که دقیقا خودمونو در جایگاه ِ طرف مقابل قرار بدیم که البته اصلا کار ِ ساده ای نیست
***********************************
حالا دوست داریم از شما بشنویم که چطور میشه در قضاوت کردنه دیگران رعایت ِ انصاف رُ کرد و ما تا کجا مجاز ِ به قضاوت کردنه دیگران و زندگیهاشون هستیم ؟
شماره تماس:
شماره پیامک:
**************************************
انصاف یکی از زیباترین خصلتهاى اخلاقى ِ و به معناى عدالتورزى و اجراى قسط و اقرار به حقوق مردم و اداى اونهاست و این که هر خیرى رُ براى خودمون مىخوایم براى دیگران هم بخوایم و هر زیان و ضررى که براى خودمون نمىپسندیم براى دیگران هم نپسندیم . یکی از مشکلاتی که وجود داره اینه که بعضی از مردم در مقام سخن یا اداى شهادت اگه منافع خودشون یا نزدیکانشون رُ در معرض خطر ببینن به سادگى حاضر نیستن حقیقت رُ بگن و از این رو خداوند در قرآن مجید مىفرماید: «هنگامى که سخن مىگویید عدالت را رعایت کنید حتى اگر در مورد نزدیکانتان بوده باشد و به عهد خدا وفا کنید. این چیزى است که خداوند شما را به آن سفارش مىکند تا متذکر شوید.»
و در جاى دیگر مىفرماید: «اى کسانى که ایمان آوردهاید! به طور جدى در پاسدارى از عدالت برخیزید و براى خدا گواهى دهید اگرچه [این گواهى] به زیان خود شما یا پدر و مادر یا نزدیکان شما بوده باشد. براى هر کس که شهادت مىدهد چه غنى باشد یا فقیر، خدا سزاوارتر است که از آنها حمایت کند. بنابراین از هوى و هوس پیروى نکنید که از حق منحرف خواهید شد و اگر حق را تحریف کنید و یا از اظهار آن اعراض نمایید خداوند به آنچه انجام مىدهید آگاه است.
******************************************************
(داستان کوتاه)
زن و مرد جوانی به محله جدیدی اسباب کشی کردند. روز بعد ضمن صرف صبحانه، زن متوجه شد که همسایه اش درحال آویزان کردن رخت های شسته است و گفت: "لباسها چندان تمیز نیست. انگار نمیداند چطور لباس بشوید. احتمالآ باید پودر لباس شویی بهتری بخرد."همسرش نگاهی کرد اما چیزی نگفت. هربار که زن همسایه لباس های شسته اش را برای خشک شدن آویزان می کرد زن جوان همان حرف را تکرار می کرد تا اینکه حدود یک ماه بعد، روزی از دیدن لباس های تمیز روی بند رخت تعجب کرد و به همسرش گفت:"یاد گرفته چطور لباس بشوید. مانده ام که چه کسی درست لباس شستن را یادش داده!"
مرد پاسخ داد: "من امروز صبح زود بیدار شدم و پنجره هایمان را تمیز کردم!"
***********************************************
رعایت انصاف در زندگى انسان مراحلى داره که هر شخصى در هر موقعیتى که قرار گرفته باشه باید به تناسب اون موقعیت، انصاف رُ رعایت کنه. مهمترین مورد رعایت انصاف در مقام قضاوت ِ و کسى که بر کرسى قضاوت مىنشینه باید جز حق و حقیقت چیز دیگه ای رُ منظور نداره و اگه تحت تأثیر دیگران قرار بگیره و یا به خاطر خویشاوندى و دوستى به یکى از طرفین دعوى متمایل بشه مسلما از مسیر عدالت و انصاف منحرف شده و کسى که برخلاف حکم خداوند داورى کنه از ستمکاران و فاسقان و کافرانِ.
*************************************************
(جملات کوتاه درباره انصاف)
حضرت على علیه السلام مى فرمایند: انصاف راحتى و بدى بى حیایى است.
حضرت على علیه السلام مى فرمایند: انصاف محبت را پایدار مى کند.
حضرت على علیه السلام مى فرمایند: کسى که انصافش زیاد باشد مردمان به درستى و راستیش گواهى دهند
حضرت على علیه السلام مى فرمایند: انصاف دلها را به یکدیگر گره مى زند.
حضرت على علیه السلام مى فرمایند: انصاف اختلاف را از میان مى برد و باعث همبستگى مى گردد.
حضرت على علیه السلام مى فرمایند: بر پایه انصاف دوستى استوار مى شود.
حضرت على علیه السلام مى فرمایند: با انصاف برادرى دوام مى یابد.
حضرت رسول اکرم صلى الله علیه و آله و سلم مى فرمایند: سرور اعمال سه چیز است و مهم ترین آنها انصاف از نفس خود در قبال مردم است.
*************************************************
اگرچه که هر وقت سخن از قضاوت و شرایط قاضى و اهمیت اون در اسلام به میون میاد ذهن انسان متوجه قضاتى که در مراحل عالى قضاوت قرار گرفتن مىشه، ولى قضاوت منحصر به قاضى رسمى نیست؛ چون حکم کردن شامل مواردى که به نظر ما جزئى و کم اهمیت میاد هم میشه.
***********************************************
از دیدگاه پیامبر اعظم(ص)، انصاف ورزیدن بلاها را دور میکند و از خشم خدا جلوگیری میکند چنانکه در کتاب مکارم اخلاق، از ایشان نقل شده که فرمود "با مردم منصفانه رفتار کن و با آنان خیرخواه و مهربان باش، زیرا اگر چنین بودی و خداوند بر مردم دیاری که تو در آن به سر میبری خشم گرفت و خواست بر آنان عذاب فروفرستد، به تو نگاه کرده و به خاطر تو بر آن مردم رحم میکند"، خداوند متعال میفرماید "و پروردگار تو هرگز بر آن نبوده است شهرهایی را که مردمش درستکارند به ستمی هلاک کند"
********************************************
حضرت على(علیه السلام) در فرمان خود به مالک اشتر میفرمایند: "نسبت به خدا و بندگانش انصاف را از دست مده و نسبت به اطرافیان و خانواده و زیر دستانت انصاف داشته باش که اگر انصاف، پیشه خود نسازى ستم کردهاى و کسى که به بندگان خدا ستم کند خدا دشمن اوست و کسى که خدا دشمن او باشد دلیلش را باطل مىسازد [عذرش را نمىپذیرد] و چنین شخصى با خدا در جنگ است مگر آنکه دست از ستم بردارد و توبه کند."
************************************************
(مناجات)
الـــهی!
این دل شکســـته را جــــز دستهای مهـــربان تــــــو درمانی نیست
و این دسـت بسته را جـز از ابـر احسان تـــو بارانی، نه…
این قامـت خمیـده جز به شوق دیدار تـــــو راست نمی شود
و این تنهـای غریب جـز در خـانه تـو هر آنچه خواست نمی شود…
خدایـــــــا!
دلی که مسیر عمـر را در کویر هجران تـــــو طی کرده
چگونه به غیر سبزه زار لقاء تــــــو راضی شود؟
چشمی که جـز به افق انتظار تــــــو دوخته نشده و دور دستها را
در پی سایه محو دیدار تـــــو کاویده چگونه جز وصل تــو را بپذیرد؟
و پایی که در هر قدم توان از تــــــو گرفته و با سنگ و خار و خاشاک
به شوق تـــــو درآویخته به چه امید در دیار غیر رحل اقامت افکند؟
خدای مـــــن!
روی من تنها به تــــو باز است و دستم تنها به سوی تــــــو دراز.
من اینک امید از هر چه غیر تــــــــو بریده ام و بر در خانه کرم تــــــو به تضرع ایستاده ام…
- ۹۵/۰۵/۳۰