برنامه
گروه فرهنگ و اندیشه رادیو ایران تقدیم میکند.
***********************************************
به افق آفتاب
***********************************************
به نام ِ خدایی که دوستداره آدمهای ِ مهربونه، دوستداره اونهایی که دلهای ِ رحیمی دارن.
************************************************
سلام و اوقات ِ همگی به خیر و سلامت
************************************************
فکر کنم اگه بنا به انتخاب باشه ، همه ما دوست داریم با کسایی روبرو بشیم که آدمهای ِ دل رحم و مهربونی هستن نه اونهایی که سنگدلن و چندان بویی از محبت نبُردن.
**********************************************
واقعیت اینه که همه ما مهربون و دل رحم آفریده میشیم و این که چی میشه که یه وقتایی حال ِ دلمون سنگی میشه و دل سخت میشیم ، جای ِ سوال داره؟
*****************************************
بعضیا میگن شرایط ِ سخت ِ زندگی ادما رُ دل سخت میکنه.
*****************************************
بعضیا میگن جفا و دیدنه بی وفایی ِ دیگران آدما رُ دل سخت میکنه.
****************************************
بعضی وقتا ندیدنه پاسخ ِ خوب از دیگران در برابره خوبی و محبت ، حال ِ آدم ُ بد میکنه.
*******************************************
و بعضی وقتا میگن گناه ِ که حال ِ و دل ِ آدم ُ سخت و سنگین میکنه.
****************************************
شما چی فکر میکنین؟ به نظر ِ شما چی میتونه دل ِ آدم ُ سخت کنه؟
چون مساله اونجایی مهم میشه که برای ِ رسیدنه به خدا باید دلی سبک داشت و دل سنگ ها هیچ وقت به خدا نمیرسن.
چه جوری میشه از دلهای ِ سخت و سنگی رها شد؟
شماره تماس:
شماره پیامک:
**********************************************
قلب یا دل یکی از حساس‌‍ترین اعضاء بدن انسانه؛ که قابلیت‌های اعجاب‌انگیزی داره. از جمله اون قابلیت‌ها اینه که قلب، در برابر عواطف انسانی تغییر پذیره و بسته به شرایط و موقعیتی که برای انسان پیش میاد، میتونه نرم یا سخت بشه؛ و حتی این نرمی و سختی هم، دارای درجات ِ مختلفیه؛ تا جایی که دل انسان ممکنه از شدت قساوت بمیره . قرآن کریم، این درجات رُ با تمثیلی زیبا بیان میکنه و میفرماید: پس دلهاى شما سخت شد... همچون سنگ، یا سخت‌تر، چرا که پارهاى از سنگها مىشکافد، و از آن نهرها جارى مىشود و پارهاى از آنها شکاف برمىدارد، و آب از آن تراوش مىکند و پارهاى از خوف خدا به زیر مىافتد
و این در حالی ست که در برخی از آدمها، قلب در شدت قساوت به درجه‌ای می‌رسه که حتی از سخت‌ترین سنگها هم، سخت‌تر میشه. نه این‌که چشمه عواطف و علم از اون نمی‌جوشه، و قطرات محبت از اون تراوش نمىکنه؛ بلکه هرگز از خوف خدا، دل انسان سنگ‌دل به طپش نمی‌افته.
**********************************************
یکی از عوامل بروز قساوت قلب در انسان، جهل و غفلته. جهل، تصویری نادرست از واقعیت، در برابر انسان ایجاد میکنه و مانع از نفوذ نور ایمان در قلب میشه؛ و غفلت، اون رُ از جستجوی حقایق منحرف میکنه؛ فلذا دل انسان در مقابل نصیحت، معجزه و دلیل، سخت میشه؛ چنانچه خداوند در خطاب به پیامبر اسلام صلی ا... علیه و اله و سلم میفرمایند: تو نمىتوانى صداى خود را به گوش مردگان برسانى، و نه سخنت را به گوش کران، هنگامى که روى برگردانند و دور شوند.
در این آیه کفار، که خودشون رُ در پرده‌ای از جهل و غفلت فرو بردن و دلهاشون به قدری سخت شده که از شنیدن حقایق محرومند، مرده و کر نامیده میشن.
*****************************************
از دیگر عوامل سخت شدن قلبها، فراموشی خدا و اعراض از یاد اونه. حقیقت اینه که انسان یا از راه چشم و دیدنِ آیات الهی، به حق می‌رسه؛ و یا از طریق گوش و شنیدن کلمات حکمت، موعظه، قصص و عبرت‌ها خدا رُ یاد کرده و به سمت ِ اون میره ولی کفار چون، راه‌های رسیدن به حق رُ در خودشون نابود کرده و از یاد خدا غفلت میکنن ، دلهاشون سخت میشه و در برابر حق نفوذ ناپذیر میشن.
خداوند به شدت، این‌ها رُ مورد سرزنش قرار داده و میفرمایند: واى بر آنها که قلبهاى سخت و نفوذناپذیرى دارند و ذکر خدا در آنها اثر نمىگذارد.
********************************************
گناه، نشونه غفلت از خداونده که، باعث ِ سیاهى دل و ضعف ایمان میشه و در صورت استمرار، بر دلها مهر قساوت زده میشه
چنانکه در قرآن آمده است که : آیا کسانى که وارث روى زمین بعد از صاحبان آن مىشوند، عبرت نمىگیرند که اگر بخواهیم، آنها را نیز به گناهان‌شان هلاک مىکنیم، و بر دلهای‌شان مهر مىنهیم تا (صداى حق را) نشنوند؟
طبع قلب، به معنى بسته شدنه که باعث ِ محدود شدن از جهت دید و درک حقایق و أنوار ملکوتی خواهد بود و این چیزی جز، قساوت قلب نیست.
************************************************
یکی از بزرگترین آثار قساوت قلب اینه که دل انسان، اسیر مرگ میشه. حقیتاً، کسی که جهل و نفس اماره رُپیشوای خودش قرار داده و از خدا و نشانه‌های اون غافل مونده و تمامی راه‌های نفوذ نور رُ در وجود خودش بسته باشه، گر چه به ظاهر زنده اس؛ اما در واقع مرده متحرکی بیش نیست؛ که خداوند، درباره اونها در آیه ۵۲ سوره روم خطاب به پیامبر صلی ا... علیه و آله و سلم میفرمایند:«تو نمىتوانى صداى خود را به گوش مردگان برسانى، و نه سخنت را به گوش کران ...» بر اساس این آیه، انسان به علت قساوت درونی و سنگدلی، به مرده‌ای تبدیل شده که حتی پیامبر اسلام هم توان زنده کردن دل اونها رُ نداره.
*******************************************
از دیگر آثار قساوت قلب، کاهش روزیه، چنانکه خدای ِ بزرگ میفرمایند: هر کس از یاد من روى گردان شود، زندگى (سخت و) تنگى خواهد داشت و روز قیامت، او را نابینا محشور مىکنیم.
بر اساس این آیه، کسایی که رابطه خودشون رُ با خدا قطع کردن، به جز دنیا، چیزی ندارن که بتونن مایه امید ِ اونها باشه، و با تمام تلاشی که در امر توسعه زندگی دنیوی خودشون انجام می‌دن، به اندوخته‌های خودشون قانع نیستن و راضی نمی‌شن؛ لذا با ولع بیشتری برای رسیدن به چیزی که اونها رُ به آرامش برسونه، تلاش میکنن، ولی هرگز پایانی برای اون متصوّر نیست؛ پس چنین افرادی دائما در فقر و تنگى به سر مىبرندو با وجود اموال زیاد، روزی بسیار اندکی دارن.
**********************************************
از حضرت امام صادق(علیه السلام) کلامی به نقل از حضرت عیسی(علیه السلام) آمده است که می فرمایند:
هیچ قلبی به چیزی شدیدتر از قساوت، بیمار نشده است.
بیماری مهلک قساوت اگه معالجه نشه، انسان رُاز سعادت ابدی محروم و به بدترین نوع شقاوت گرفتار می کنه. در روایتی از حضرت امیرمؤمنان علی(علیه السلام) نقل شده که می فرمایند: قساوت از بزرگ ترین [نوع] شقاوت است.
از دیدگاه روایات، سنگدلی، خودش علامت حالات مهلکی مثل ِ: شقاوت، دورویی و سفاهته. اگه قساوت قلب برای کسی ملکه بشه، این حال، منشأ بسیاری از گناهان دیگه خواهد بود. مرحوم نراقی; در کتاب معراج السعادة دربارة قساوت قلب آورده است:
و شکی نیست که منشأ این صفت، غلبه سبعیت[=درندگی] است. بسیاری از افعال ذمیمه[=ناپسند]، چون: ظلم و ایذاء کردن و به فریاد مظلومان نرسیدن و دستگیری فقرا و محتاجان را نکردن، از این صفت ناشی می شود.
***********************************************
هم نشین در انسان تأثیر زیادی داره؛ به همین خاطر در آیات و روایات، تأکید خاصی بر این موضوع شده و شرایط و آداب بسیاری رُ برای ِ اون آوردن. نفس انسان از هم نشین و انیس خودش، خیلی تأثیر میگیره و به سمت همرنگی با اون پیش می ره در روایات اهل بیت: یکی از گروه هایی که هم نشینی با آنان نهی شده ، افراد هرزه گوی تبهکار هستن. در روایتی در دلیل دوری از این افراد می فرمایند: این افراد، کردارشان را نیک جلوه می دهند و دوست دارند که انسان همانند آنان شود و در امور دنیایی و آخرتی کمکی به انسان نمی کنند. نزدیک شدن به این افراد، باعث جفاکاری و قساوت قلب است و ورود و خروج بر آنان، باعث ننگ می شود.
همچنین برای مجالست و هم نشینی با دنیاطلبان، آثار بسیار سویی گفته شده که یکی از اون ها قساوت قلبه.
*****************************************************
زیاد صحبت کردن در غیر امور معنوی و یاد خدا، علاوه بر غفلت از حق تعالی، انسان رُ در معرض انواع آفات گناهان زبانی- مانند غیبت، دروغ، تهمت و اذیت کردن مؤمن و. ..- قرار می ده. یکی از آثار مهلک پرگویی، قساوت قلبه. حضرت امام صادق(علیه السلام) می فرمایند: به جز ذکر خدا، سخن بسیار نگویید؛ زیرا آنان که به جز ذکر خدا، سخن بسیار گویند، دل هاشان سخت است؛ ولی نمی دانند.
************************************************
(مناجات)
بارالها بر محمد و آلش درود فرست، و سلامت قلوب ما را در ذکر عظمتت، و آسایش بدنهامان را در شکر نعمتت، و روانى زبان ما را در وصف عطایت
قرار بده. بارالها بر محمّد و آلش درود فرست، و ما را در زمره دعوتکنندگان
به سویت قرار بده، و از جمله راهنمایانى که به تو دلالت و راهنمایى مىکنند قرار ده، و در حلقه خاصان از بندگانت درآر، اى مهربانترین مهربانان.
- ۹۸/۱۰/۲۳