افق- انفاق

گروه فرهنگ و اندیشه رادیو ایران تقدیم میکند.

****************************************************

به افق آفتاب

*****************************************************

به نام ِ خدایی که بخشنده اس و اهل ِ بخشش و انفاق رُ دوست داره.

*****************************************************

در این دقایق ِ ناب از خدای ِ بزرگ میخوایم که هممون بهره تمام رُ از این اوقات بُرده و دست و دلمون خالی از برکات ِ این لحظات ِ سراسر رحمت نباشه.

*************************************************

خدا خودش از همه بخشنده تره و کریم تر از او به بنده هاش کسی نیست

و به همین خاطر بنده های ِ اهل ِ بخشش و انفاق رُ دوست داره.

************************************************

این روزها فرصت ِ خوبی برای ِ اینه که اگه در دوستان و آشنایانتون کسی رُ میشناسین که به کمک ِ شما نیاز داره و شرمنده از بیان کردنش با شماست، خودتون پیش قدم بشین و براش قدمی خیر بردارین.

************************************************

توی ِ قصه بخشش و انفاق ، اندازه و مقدارش اصلا مهم نیست ، مهم اون نیت و اراده شماست که برای ِ بازکردنه گره از کار ِ دیگران ، عملیش کردین.

************************************************

بعضیا میگن کمکی که ما بتونیم نسبته به دیگران انجام بدیم کمک ِ بزرگ و در خور ِ توجهی نیست اما باید گفت همین بخشش های ِ کوچیکه که ذره ذره جمع میشه و میتونه یه کار ِ بزرگ رُ رقم بزنه.

***********************************************

این یه واقعیته بزرگه که خدا نیاز ِ فقرا رُ در مال ِ و دارایی ِ افراد ِ توانمند گذاشته پس انفاق نه یک لطف که یه وظیفه اس.

*************************************************

با بخشش و انفاق دلهای ِ آدمها به هم نزدیک و نزدیک تر میشه و گذر از مشکلات و سختیها برای ِ اونهایی که بضاعت ِ کمتری دارن آسون تره.

****************************************************

شما چی فکر میکنین

به نظر ِ شما چطور میشه روحیه بخشش و داشتنه انفاق نسبته به دیگران رُ در خودمون بیشتر کنیم و این که ساده ترین و کوچیک ترین انفاق ها از نظر ِ شما چی هستن؟

شماره تماس:

شماره پیامک:

**************************************************

اسلام برای از بین بردن اختلاف طبقاتی غیر عادلانه ای که در اثر بی عدالتی های اجتماعی در بین ِ طبقه غنی و ضعیف پیدا شده، برنامه وسیعی در نظر گرفته که تحریم رباخواری به طور مطلق، وجوب پرداخت مالیات های اسلامی مثل ِ زکات و خمس و صدقات و تشویق به انفاق، وقف و قرض الحسنه قسمتی از این برنامه هاست و همچنین از همه مهم تر زنده کردن روح ایمان و برادری در بین ِ مسلمونهاست .

انفاق در قرآن‌ کریم از جمله مسائل مهمی ِ که به قدری به اون سفارش و تأکید وارد شده که جایى براى تردید در اهمیّت این مسأله حیاتى باقى نمیذاره. از جمله این آیه شریفه که خدای ِ بزرگ میفرمایند: پرهیزکاران که قرآن راهنماى آنان است» آن کسانند که به غیب «ما وراى جهان طبیعت» مى‌گروند، و نماز را به پاى مى‌دارند و از آن چه روزیشان کرده‌ایم به دیگران مى‌بخشند.

****************************************************

قرآن کریم می فرماید :

و در راه خدا، انفاق کنید و (با ترک انفاق) خود را به دست خود، به هلاکت نیفکنید و نیکی کنید که خداوند، نیکوکاران را دوست می دارد.

این ایه بیانگر این حقیقت اجتماعی ِ که انفاق به طور کلی باعث ِ نجات جامعه ها از مفاسد کشنده اس؛ چون هر وقت مسئله انفاق به فراموشی سپرده بشه ، ثروت ها در دست گروهی معدود جمع میشه و در برابر اونها اکثریتی محروم و بینوا شکل میگیرن ، مطمئنا هرگز چنین جامعه ای به سعادت واقعی نمیرسه و زمان ِ زیادی طول نمیکشه که انفجار عظیمی در جامعه به وجود میاد که نفوس و اموال ثروتمندها هم در آتش اون خواهد سوخت و از اینجا رابطه مسئله انفاق و پیشگیری از هلاکت روشن می شه . بنابراین انفاق، قبل از این که به حال محرومان مفید باشه، به نفع ثروتمندان ِ ؛ چون تعدیل ثروت حافظ ثروت ِ. حضرت امیرمؤمنان علی(علیه السلام) میفرمایند: اموال خویش را با دادن زکات حفظ کنید.

***************************************************

پیامبر عالیقدر اسلام در مقام مقایسه میان فقر و غنا و اینکه کدام یک برای سعادت انسان بهتر است، می فرماید: «تهیدستی از ثروت بهتر است، مگر ثروت ثروتمندی که از مال خود، قرض اشخاص پریشان حال و مقروض را ادا کند و آنان را از زیر بار قرض و فشار زندگی نجات دهد و به مسلمانان بی بضاعت و گرفتار کمک کند».

***************************************************

در روایتی از حضرت امام باقر(علیه السلام) می خوانیم که به حسین بن ایمنی فرمود: «ای حسین! بخشش کن و به عوض آن از جانب خدا یقین داشته باش. پس همانا زن و مردی به بخشش در راه رضای خدا بخل نورزند، جز آنکه چند برابر آن را در راه غضب خدا صرف خواهد کرد» و حضرت صادق(علیه السلام) به فرزند خود محمّد فرمود: «نمی دانی هر چیزی کلیدی دارد، کلید روزی صدقه است».

**************************************************

حضرت پیامبر اکرم صلی ا... علیه و آله و سلم میفرمایند: هنگامی که حاجت مندی از شما چیزی بخواهد، گفتار او را قطع نکنید تا تمام مقصود خویش را شرح دهد، سپس با وقار و ادب و ملایمت به او پاسخ بگویید، یا در حد توان خود آنچه دارید، در اختیارش بگذارید و یا به طرز شایسته ای او را بازگردانید؛ زیرا ممکن است سؤال کننده فرشته ای باشد که مأمور آزمایش شماست تا ببیند در برابر نعمت هایی که خداوند به شما ارزانی داشته، چگونه عمل می کنید.

****************************************************

با استناد ِ به آیات قرآن کریم فواید ِ انفاق رُ با هم مرور میکنیم.

انفاق، مانع هلاکت اجتماع است. (بقره/195)

سبب زیادی مال می شود. (بقره/261)

سبب جایگزینی مال می شود.(سباء/39)

روح فداکاری در انسان ایجاد می کند. (بقره/272)

باعث آمرزش گناهان و فزونی مال است. (بقره/268)

خداوند به انفاق انسان ها آگاه است. (آل عمران/92)

آنچه در راه خداوند انفاق شده، پس داده می شود. (انفال/60)

باعث تقرّب به خداوند است. (توبه/99)

انفاق نزد پروردگار ثبت می شود. (توبه/121)

نفس را تزکیه می کند. (توبه/103)

********************************************************

انفاق باید برای دهنده و گیرنده،  باعث ِ رشد و حرکت باشه . به همین دلیل ِ که دهنده انفاق باید در زمینه ای انفاق کنه که به رشد و رضوان و نور برسه، نه اینکه گرفتار منت و عجب و ریا بشه و باید به گونه ای انفاق کنه که خلق رُ متملق و ذلیل بار نیاره.

از ایه 262 سوره بقره به خوبی استفاده می شود که انفاق در راه خدا در صورتی در پیشگاه پروردگار پذیرفته است که به دنبال آن منت و چیزی که موجب آزار و رنجش نیازمندان است، نباشد.

کسی که چیزی به دیگری می ده و منتی روی ِ سرش میذاره  و یا با آزار خود اون فرد ، باعث ِ دلشکستگی میشه، در حقیقت چیزی به او نداده ؛ چون اگه سرمایه ای هم به او داده، سرمایه ای هم از او گرفته و چه بسا اون تحقیرها و شکست های روحی به مراتب بیش از مالی باشه که به او بخشیده. منظور قرآن تنها این نیست که پرداخت انفاق مؤدبانه و محترمانه و خالی از منت باشه، بلکه در زمان های بعد هم  نباید با یادآوری ِ اون  منتی بر گیرنده انفاق گذاشته بشه . این نهایت دقت اسلام رُدر خدمات خالص انسانی نشون میده.

حضرت پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید: کسی که به فرد با ایمانی نیکی عطا کند، سپس او را با سخنی آزار دهد یا منتی بر او بگذارد، به یقین انفاق خود را باطل کرده است.

******************************************************  

قرآن در ایه 267 سوره بقره در جواب این سؤال که از چه اموالی باید انفاق کرد، می فرماید: « ای کسانی که ایمان آورده اید! از اموال پاکیزه ای که (از طریق تجارت) به دست آورده اید و از آنچه از زمین برای شما خارج کرده ایم (از منابع و معادن زیر زمینی و از کشاورزی و زراعت و باغ)، انفاق کنید».

بعضی از مردم عادت دارن که از اموال بی ارزش و اون چیزهایی که تقریباً بی مصرفِ  و برای خودشون قابل استفاده نیست، انفاق کنن. این جنس  انفاق ها علاوه بر اینکه سود چندانی به حال نیازمندان نداره، نوعی اهانت و تحقیر هم هست و موجب تربیت معنوی و پرورش روح انسانی هم نمی شه. از این رو، در ادامه خداوند می فرماید: «به سراغ قسمت های ناپاک نروید تا از آن انفاق کنید؛ در حالی که خود شما حاضر نیستید آن را بپذیرید، مگر از روی اغماض و کراهت.

این جمله صریحاً مردم رُ از این کار نهی می کنه و اون رُ با دلیل لطیفی همراه میکنه و اون هم این که، شما خودتون حاضر نیستید این گونه اموال رُ جز از روی کراهت و ناچاری بپذیرید، چرا درباره برادران مسلمان، و ازاون  بالاتر برای خدایی که در راه او انفاق می کنید و همه چیز شما از اوست، به این کار راضی می شید.

********************************************************

حضرت علامه طباطبایی  رحمه ا... علیه می فرمایند : انفاقی که فقط برای خدا باشد، هرگز بی اثر نمی­ماند و بی شک روزی تاثیر آن نمودار می­گردد. چنین انفاقی مورد عنایت خداست و چون جنبه‌ی خدایی دارد و به خدا متصل است، مانند خداوند باقی و محفوظ خواهد بود. البته لطف خدا به نسبت درجات اخلاص متفاوت است؛ مانند باغی در زمین مرغوب و حاصل­خیز که با هر نوع باران محصول می دهد؛ امّا کیفیت و کمیّت محصول آن به مقدار و نوع باران بستگی دارد.

لذا تشبیه انفاق کننده از روی منت و آزار و ریا، به صاحب بوستانی از خرما و انگو که جوی­ها در پای درختانش جاری و هر گونه میوه­ای دهد، و خود پیر شده و فرزندانی ناتوان دارد و ناگهان گردبادی، آتش زا به آن بوستان افتد و آن را بسوزاند می­توان برای رساندن این معنا باشد که آزار و ریا و منّت موجب از بین رفتن انفاق می شود؛ به گونه ای که نه مال برای انسان می ماند و نه آثار بابرکت انفاق عائد انسان می شود. لذا شرط قبولی انفاق، با قصد قربت و پرهیز از آزار و منت و ریا می باشد.

*************************************************

حضرت امام صادق(علیه‌السلام) می فرمایند: زکات واجب را به طور آشکارا از مال جدا کنید، به طور علنی انفاق کنید؛ اما انفاق های مستحب اگر مخفی باشد، بهتر است.

*************************************************

 (مناجات)

الهـــــی

دردهایی هست که نمی توان گفت

و گفتنی هایی هست که هیچ قلبی محرم آن نیست

الهـــــی

اشک هایی هست که با هیچ دوستی نمی توان ریخت

و زخم هایی هست که هیچ مرحمی آنرا التیام نمی بخشد

و تنهایی هایی هست که هیچ جمعی آنرا پر نمی کند

الهـــــی

پرسش هایی هست که جز تو کسی قادر به پاسخ دادنش نیست

درهایی هست که جز تو کسی آنرا نمی گشاید

قصد هایی هست که جز به توفیق تو میسر نمی شود

الهــــــی

تلاش هایی هست که جز به مدد تو ثمر نمی بخشد

تغییراتی هست که جز به تقدیر تو ممکن نیست

و دعاهایی هست که جز به آمین تو اجابت نمی شود

الهـــــی

قدم های گمشده ای دارم که تنها هدایتگرش تویی

و به آزمون هایی دچارم که اگر دستم نگیری و مرا به آنها محک بزنی، شرمنده خواهم شد.

الهـــــی

با این همه باکی نیست

زیرا من همچو تویی دارم

تویی که همانندی نداری

رحمتت را هیچ مرزی نیست

ای تو خالق دعا و مالک " آمین"...